بی خوابی نوعی اختلال است که فرد نمیتواند در شب از خواب کافی و عمیق بهره برد و در طول شب مکررا از خواب بیدار شده و یا حتی اصلا به خواب نمی رود. در مورد علل بی خوابی چندین موضوع و مبحث مطرح است اما مهمترین علت بی خوابی را می توان ناشی از استرس و اضطراب دانست. از دیگر علل کم خوابی، میتوان احساس عدم امنیت، ترس از تنهایی، افسردگی، مصرف کافئین و همینطور وجود آپنه های تنفسی را نام برد.
از نظر پزشکی بی خوابی، بیماری محسوب نمیشود اما میتواند علامت جدی برای نوعی از بیماری تلقی شود.
برای درمان موقت بی خوابی میتوان از قرصهای ضد افسردگی و همینطور قرصهای خواب آور استفاده کرد اما درمان قطعی بی خوابی در واقع درمان استرس و اضطراب و تخلیه مغز از وجود آنها است.
به تازگی محققان با توجه به تحلیل رفتار و عادات گروه های مختلفی از مردم در کشور های مختلف و از گروه های سنی متفاوت، و همچنین بررسی گروه های مختلف از افرادی که از انواع بی خوابی رنج می‌برند به این نتیجه رسیده اند که استفاده از تلفن همراه به دلیل وجود نرم افزارهایی مانند شبکه های اجتماعی و شبکه های پیام رسان در آنها یکی از عوامل تاثیر گذار در بی خوابی اند. این نرم افزار ها به خصوص زمانی که روی تلفن همراه استفاده می شوند و با کاربر به تخت خواب می روند، باعث برهم زدن تمرکز پیش از خواب می شوند به گونه ای که تقریبا بعد از دریافت یا ارسال یک پیغام، بدن برای آنکه بتواند مجددا به تمرکز لازم برای خواب برگردد به حدود ۳۰ دقیقه زمان نیاز دارد. این موضوع به دلیل تکرار شدن و با در نظر گرفتن اینکه شبکه های اجتماعی در همه جای دنیا در دسترس بوده و تعطیلی و هزینه چندانی هم ندارند، به یکی از عوامل بی خوابی در عصر حاضر تبدیل شده است.
بی خوابی را میتوان به سه نوع تقسیم بندی کرد:
- بیخوابی گذرا که معمولا تا ۱ هفته با فرد همراه است.
- بیخوابی حاد که از ۳ هفته تا ۶ ماه فرد را درگیر خود میکند.
- بیخوابی مزمن که بیش از یکسال با فرد همراه است.
از عوارض بی خوابی میتوان به افسردگی، ضعف سیستم ایمنی بدن، اختلال در سیستم عصبی، آسیب های جدی بر روابط اجتماعی و افزایش ابتلا به سرطان اشاره کرد.